Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2014

ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

       "Κυριακή γιορτή και σχόλη / να 'ταν η βδομάδα όλη", λέει ένα παλιό τραγούδι του Ζαμπέτα, ενώ πάρα πολλές είναι οι αναφορές, που βρίσκουμε σε διάφορους συγγραφείς για τις μέρες της εβδομάδας, για την ρουτίνα των καθημερινών και την σύνδεση της Κυριακής με την ξεκούραση, αλλά και του Σαββάτου με τη διασκέδαση. Εδώ θα σχολιάσουμε ορισμένα ποιητικά παραδείγματα:
        Ο Κ.Π. Καβάφης στο ποίημα του "Vulnerant Omnes, Ultima Necat" γράφει για ένα ρολόι, που μετρά τις ώρες για πολλά χρόνια και εκφράζει το παράπονο του ρολογιού με τους παρακάτω στίχους: "Είναι ομοία δι' εμέ πάσα της γης ημέρα. / Παρασκευή και Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα". Στους παραπάνω στίχους το ρολόι δεν βρίσκει κάτι να σπάσει τη μονοτονία και τη ρουτίνα και κατ' επέκταση ο άνθρωπος, που κάνει ακριβώς τα ίδια κάθε μέρα, νιώθει πλήξη και χρειάζεται κάτι, που να ταράξει τα λιμνασμένα νερά.
        Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω υπάρχουν και αναφορές στο Σάββατο και συγκεκριμένα στο βράδυ του Σαββάτου. Ο Τάσος Λειβαδίτης γράφει: "Πάει κι απόψε τ' όμορφο / τ' όμορφο τ' απόβραδο, / από Δευτέρα πάλι / πίκρα και σκοτάδι. / Αχ, να 'ταν η ζωή μας / Σαββατόβραδο / κι ο Χάρος να 'ρχονταν / μια Κυριακή το βράδυ". Το ποίημα γραμμένο σε μια δύσκολη εποχή, αναφέρεται στον εργάτη, που δουλεύει όλη την εβδομάδα σκληρά και περιμένει το Σαββατόβραδο για να νιώσει κι εκείνος ότι ζει. Το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και η πρώτη εκτέλεση ήταν με τον Στέλιο Καζαντζίδη.
       Στην σχέση της Κυριακής με τη Δευτέρα αναφέρεται και ο Μάριος Μαρκίδης, που γράφει: "Πως να τολμήσω λοιπόν να σου υπενθυμίσω / τις Κυριακές που περάσαμε μαζί / εφόσον επακολούθησαν Δευτέρες;" Το ποίημα αναφέρει ότι η ρουτίνα της καθημερινότητας σβήνει την ανάμνηση των όμορφων στιγμών της Κυριακής.
        Στις μέρες μας, όπου η ρουτίνα της καθημερινότητας γίνεται όλο και πιο δύσκολη, ας θυμηθούμε να διεκδικούμε, αλλά και να αξιοποιούμε δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο μας, έχοντας πάντα στο νου μας ότι δεν ζούμε για να δουλεύουμε, αλλά δουλεύουμε για να ζούμε.

ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

       Παρακάτω παραθέτουμε τα ποίηματα, που αναφέρονται στο κείμενο 

VULNERANT OMNES, ULTIMA NECAT                                                                                                  
Εκτύπωση
Της Βρούγκου η μητρόπολις, ην πάλαι είχε κτίσει
δουξ Φλαμανδός τις ισχυρός και αφειδώς προικίσει,
έχει εν ωρολόγιον με αργυρούς πυλώνας
όπερ δεικνύει τον καιρόν από πολλούς αιώνας.


Είπε το Ωρολόγιον· «Είν’ η ζωή μου κρύα
        και άχρους, και σκληρά.
Είναι ομοία δι’ εμέ πάσα της γης ημέρα.
Παρασκευή και Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα,
δεν έχουσι διαφοράν. Ζω χωρίς να ελπίζω.
Η μόνη διασκέδασις, η μόνη ποικιλία
είναι, εν τη μοιραία μου, πικρά μονοτονία,
        του κόσμου η φθορά.
΄Οτε τους δείκτας μου νωθρώς, εν μαρασμώ γυρίζω
μοι φανερώνεται παντός γηίνου η απάτη.
Τέλος και πτώσις πανταχού. Aτρύτου πάλης κρότοι,
στόνοι βομβούσι πέριξ μου και συμπεραίνω ότι
Πληγώνει πάσα ώρα μου· φονεύει η εσχάτη.»

Ήκουσεν ο Aρχιερεύς τον λόγον τον αυθάδη
και είπεν· «Ωρολόγιον, η γλώσσ’ αυτή απάδει
εις την εκκλησιαστικήν και υψηλήν σειράν σου.
Τοιαύτη σκέψις πονηρά εις την διάνοιάν σου
πόθεν εισήλθεν; ω μωρά, αιρετική ιδέα!
        Το πνεύμα σου μ’ αχλύν
πυκνήν θα περιέβαλε πολύχρονος ανία.
        Άλλην αποστολήν
εκ του Κυρίου, των ωρών έλαβεν η χορεία.
Εκάστη αναζωπυρεί· γεννά η τελευταία.»

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ


ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ

Μοσχοβολούν οι γειτονιές 
βασιλικό κι ασβέστη, 
παίζουν τον έρωτα κρυφά 
στις μάντρες τα παιδιά.

Σαββάτο βράδυ μου έμορφο
ίδιο Χριστός Ανέστη, 
ένα τραγούδι του Τσιτσάνη
κλαίει κάπου μακριά.

Πάει κι απόψε τ’ όμορφο 
τ’ όμορφο τ’ απόβραδο, 
από Δευτέρα πάλι 
πίκρα και σκοτάδι.
Αχ, να `ταν η ζωή μας 
Σαββατόβραδο
κι ο Χάρος να `ρχονταν 
μια Κυριακή το βράδυ. 

Οι άντρες σχολάν’ απ’ τη δουλειά
και το βαρύ καημό τους
να θάψουν κατεβαίνουνε 
στο υπόγειο καπηλειό.
Και το φεγγάρι ντύνει, λες, 

με τ’ άσπρο νυφικό του
τις κοπελιές που πλένονται
στο φτωχοπλυσταριό. 

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ


Πώς να τολμήσω λοιπόν να σου υπενθυμήσω
τις Κυριακές που περάσαμε μαζί
εφόσον επακολούθησαν Δευτέρες; 

ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ 


ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

       "Κυριακή γιορτή και σχόλη / να 'ταν η βδομάδα όλη", λέει ένα παλιό τραγούδι του Ζαμπέτα, ενώ πάρα πολλές είναι οι αναφορές, που βρίσκουμε σε διάφορους συγγραφείς για τις μέρες της εβδομάδας, για την ρουτίνα των καθημερινών και την σύνδεση της Κυριακής με την ξεκούραση, αλλά και του Σαββάτου με τη διασκέδαση. Εδώ θα σχολιάσουμε ορισμένα ποιητικά παραδείγματα:
        Ο Κ.Π. Καβάφης στο ποίημα του "Vulnerant Omnes, Ultima Necat" γράφει για ένα ρολόι, που μετρά τις ώρες για πολλά χρόνια και εκφράζει το παράπονο του ρολογιού με τους παρακάτω στίχους: "Είναι ομοία δι' εμέ πάσα της γης ημέρα. / Παρασκευή και Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα". Στους παραπάνω στίχους το ρολόι δεν βρίσκει κάτι να σπάσει τη μονοτονία και τη ρουτίνα και κατ' επέκταση ο άνθρωπος, που κάνει ακριβώς τα ίδια κάθε μέρα, νιώθει πλήξη και χρειάζεται κάτι, που να ταράξει τα λιμνασμένα νερά.
        Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω υπάρχουν και αναφορές στο Σάββατο και συγκεκριμένα στο βράδυ του Σαββάτου. Ο Τάσος Λειβαδίτης γράφει: "Πάει κι απόψε τ' όμορφο / τ' όμορφο τ' απόβραδο, / από Δευτέρα πάλι / πίκρα και σκοτάδι. / Αχ, να 'ταν η ζωή μας / Σαββατόβραδο / κι ο Χάρος να 'ρχονταν / μια Κυριακή το βράδυ". Το ποίημα γραμμένο σε μια δύσκολη εποχή, αναφέρεται στον εργάτη, που δουλεύει όλη την εβδομάδα σκληρά και περιμένει το Σαββατόβραδο για να νιώσει κι εκείνος ότι ζει. Το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και η πρώτη εκτέλεση ήταν με τον Στέλιο Καζαντζίδη.
       Στην σχέση της Κυριακής με τη Δευτέρα αναφέρεται και ο Μάριος Μαρκίδης, που γράφει: "Πως να τολμήσω λοιπόν να σου υπενθυμίσω / τις Κυριακές που περάσαμε μαζί / εφόσον επακολούθησαν Δευτέρες;" Το ποίημα αναφέρει ότι η ρουτίνα της καθημερινότητας σβήνει την ανάμνηση των όμορφων στιγμών της Κυριακής.
        Στις μέρες μας, όπου η ρουτίνα της καθημερινότητας γίνεται όλο και πιο δύσκολη, ας θυμηθούμε να διεκδικούμε, αλλά και να αξιοποιούμε δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο μας, έχοντας πάντα στο νου μας ότι δεν ζούμε για να δουλεύουμε, αλλά δουλεύουμε για να ζούμε.

ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

       Παρακάτω παραθέτουμε τα ποίηματα, που αναφέρονται στο κείμενο 

VULNERANT OMNES, ULTIMA NECAT                                                                                                  
Εκτύπωση
Της Βρούγκου η μητρόπολις, ην πάλαι είχε κτίσει
δουξ Φλαμανδός τις ισχυρός και αφειδώς προικίσει,
έχει εν ωρολόγιον με αργυρούς πυλώνας
όπερ δεικνύει τον καιρόν από πολλούς αιώνας.


Είπε το Ωρολόγιον· «Είν’ η ζωή μου κρύα
        και άχρους, και σκληρά.
Είναι ομοία δι’ εμέ πάσα της γης ημέρα.
Παρασκευή και Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα,
δεν έχουσι διαφοράν. Ζω χωρίς να ελπίζω.
Η μόνη διασκέδασις, η μόνη ποικιλία
είναι, εν τη μοιραία μου, πικρά μονοτονία,
        του κόσμου η φθορά.
΄Οτε τους δείκτας μου νωθρώς, εν μαρασμώ γυρίζω
μοι φανερώνεται παντός γηίνου η απάτη.
Τέλος και πτώσις πανταχού. Aτρύτου πάλης κρότοι,
στόνοι βομβούσι πέριξ μου και συμπεραίνω ότι
Πληγώνει πάσα ώρα μου· φονεύει η εσχάτη.»

Ήκουσεν ο Aρχιερεύς τον λόγον τον αυθάδη
και είπεν· «Ωρολόγιον, η γλώσσ’ αυτή απάδει
εις την εκκλησιαστικήν και υψηλήν σειράν σου.
Τοιαύτη σκέψις πονηρά εις την διάνοιάν σου
πόθεν εισήλθεν; ω μωρά, αιρετική ιδέα!
        Το πνεύμα σου μ’ αχλύν
πυκνήν θα περιέβαλε πολύχρονος ανία.
        Άλλην αποστολήν
εκ του Κυρίου, των ωρών έλαβεν η χορεία.
Εκάστη αναζωπυρεί· γεννά η τελευταία.»

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ


ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ

Μοσχοβολούν οι γειτονιές 
βασιλικό κι ασβέστη, 
παίζουν τον έρωτα κρυφά 
στις μάντρες τα παιδιά.

Σαββάτο βράδυ μου έμορφο
ίδιο Χριστός Ανέστη, 
ένα τραγούδι του Τσιτσάνη
κλαίει κάπου μακριά.

Πάει κι απόψε τ’ όμορφο 
τ’ όμορφο τ’ απόβραδο, 
από Δευτέρα πάλι 
πίκρα και σκοτάδι.
Αχ, να `ταν η ζωή μας 
Σαββατόβραδο
κι ο Χάρος να `ρχονταν 
μια Κυριακή το βράδυ. 

Οι άντρες σχολάν’ απ’ τη δουλειά
και το βαρύ καημό τους
να θάψουν κατεβαίνουνε 
στο υπόγειο καπηλειό.
Και το φεγγάρι ντύνει, λες, 

με τ’ άσπρο νυφικό του
τις κοπελιές που πλένονται
στο φτωχοπλυσταριό. 

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ


Πώς να τολμήσω λοιπόν να σου υπενθυμήσω
τις Κυριακές που περάσαμε μαζί
εφόσον επακολούθησαν Δευτέρες; 

ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΚΙΔΗΣ 


Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2014

20 ΧΑΪ ΚΟΥ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΟΥ

       Η Νίκη Πολίτου γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς Κωνσταντινουπολίτες. Μετά το γυμνάσιο εργάστηκε ως λογίστρια. Παράλληλα σπούδασε ξένες γλώσσες: γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά και ιταλικά. Πτυχιούχος πλέον της Γαλλικής και Αγγλικής φιλολογίας εργάστηκε επί μακρόν ως καθηγήτρια ξένων γλωσσών και ως μεταφράστρια. Από νεαρή ηλικία εκδήλωσε την κλίση της για τη λογοτεχνία και ιδιαίτερα για την ποίηση. Επίσημα εμφανίστηκε στα γράμματα το 1993 με την ποιητική συλλογή "Διαχρονικά κι εφήμερα". Έκτοτε έχει εκδώσει δεκαοχτώ ποιητικές συλλογές εκ των οποίων οι πέντε είναι συλλογές Χάι-Κου.
       Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων. Είχε επανειλημμένως τιμηθεί και βραβευθεί για το έργο της. Ήταν μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Πέθανε πριν από μερικά χρόνια στην Αθήνα. 


Εργογραφία: 
(2006)Νομάδες, Ιωλκός
(2005)Πορθμείο "Γης" σε πλοές ζωής, Ιωλκός
(2004)Μελίσματα κι ιριδισμοί απ' της ζωής το διάσταθμο, Ιωλκός
(2003)Χορευτής των νεφελών, Ιωλκός
(2002)Στης σιωπής τον ιστό, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(2001)Μια αδραξιά δρομολούλουδα, Ιωλκός
(2000)Αιωροπτερίσματα, Ιωλκός
(1999)Μετεωρίτες, Ιωλκός
(1998)Διαδίκτυο, Ιωλκός
(1998)Ψυχής αποτυπώματα, Ιωλκός
(1997)Κοντός ψαλμός, Ιωλκός
(1997)Οι καστρόπετρες, Ιωλκός
(1996)Γιοφύρια στο χάος, Ιωλκός
(1994)Μπιεννάλε ζωής, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1994)Παράτονες τρίλλιες, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1994)Στην άλω του αστερωμένου, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1993)Διαχρονικά και εφήμερα, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1993)Οι πειρατές, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
Παρακάτω παραθέτουμε 20 χάι-κου από την ποιητική της συλλογή: "Πολλά εν ολίγοις" 
           
           Ι         
Τι κι αν στο βλέμμα 
τον Κάιν κρύβεις, πάντα 
τ' αδέρφι θωρώ. 

          ΙΙ
Γυμνή αλήθεια 
προκαλεί εγκαύματα   
στο φως σαν βγαίνει. 

       ΙΙΙ 
Για να σε μάθω 
φλέγομαι, μ' αλήθεια 
γυμνή με σκιάζεις. 

        ΙV 
Παντού υπάρχουν 
ξέφωτα που προσπερνώ 
δίχως να βλέπω. 

          V 
Ζάπινγκ στις μνήμες, 
δύσκολη επιλογή, 
όλες ακριβές. 

          VI 
Σταθμοί όασης 
οι στιγμές που χάραξαν 
τις αναμνήσεις. 

         VII 
Το πέταγμά μου 
πάντα μες στα σύγνεφα 
πραγματώνεται. 

         VIII 
Αστραπόβροντο 
της ζωής μου μοτίβο 
αμετάβλητο. 

        IX 
Σμίκρυνση είμαι 
του παντός, μεγέθυνση 
δε του μηδενός. 

         Χ 
Στέκω σαν σύμπαν 
μπρος στο μηδέν, στο σύμπαν 
μηδενίζομαι. 

        ΧΙ 
Σπατάλη ζωής 
σε καρτέρι θανάτου 
το ριζικό μου. 

      ΧΙΙ 
Σκυτάλη είμαι 
για τη διαιώνιση 
ζωής επί γης. 

      ΧΙΙΙ 
Εξιλαστήριο 
θύμα αναλώνομαι 
σ' άγνωστο Θεό. 

       XIV 
Λάθος ένοχος, 
γι' άγνωστο αμάρτημα: 
Ποιος ο κριτής μου; 

        XV 
Πλουμίδι κι εγώ 
στ' απέραντο του Θεού 
χειροτέχνημα. 

      XVI
Πλανήτης η γη 
που πάνω της άθελα 
κι εγώ πλανιέμαι. 

      ΧVII 
Μάρτυρες χαράς 
ή του πόνου μάρτυρες 
τα δάκρυά μου; 

       XVIII 
Γκρίζο ξέφωτο 
σε μαύρο φόντο όλη 
η μάθησή μου. 

       XIX 
Σταυρός ή δώρο 
το διάβα μου απ' τη γη; 
Θα μάθω ποτέ; 

        ΧΧ 
Άγνωστο σύμπαν 
η ονειροφαντασιά 
μας γεφυρώνει. 


20 ΧΑΪ ΚΟΥ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΟΥ

       Η Νίκη Πολίτου γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς Κωνσταντινουπολίτες. Μετά το γυμνάσιο εργάστηκε ως λογίστρια. Παράλληλα σπούδασε ξένες γλώσσες: γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά και ιταλικά. Πτυχιούχος πλέον της Γαλλικής και Αγγλικής φιλολογίας εργάστηκε επί μακρόν ως καθηγήτρια ξένων γλωσσών και ως μεταφράστρια. Από νεαρή ηλικία εκδήλωσε την κλίση της για τη λογοτεχνία και ιδιαίτερα για την ποίηση. Επίσημα εμφανίστηκε στα γράμματα το 1993 με την ποιητική συλλογή "Διαχρονικά κι εφήμερα". Έκτοτε έχει εκδώσει δεκαοχτώ ποιητικές συλλογές εκ των οποίων οι πέντε είναι συλλογές Χάι-Κου.
       Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων. Είχε επανειλημμένως τιμηθεί και βραβευθεί για το έργο της. Ήταν μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και της Διεθνούς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Πέθανε πριν από μερικά χρόνια στην Αθήνα. 


Εργογραφία: 
(2006)Νομάδες, Ιωλκός
(2005)Πορθμείο "Γης" σε πλοές ζωής, Ιωλκός
(2004)Μελίσματα κι ιριδισμοί απ' της ζωής το διάσταθμο, Ιωλκός
(2003)Χορευτής των νεφελών, Ιωλκός
(2002)Στης σιωπής τον ιστό, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(2001)Μια αδραξιά δρομολούλουδα, Ιωλκός
(2000)Αιωροπτερίσματα, Ιωλκός
(1999)Μετεωρίτες, Ιωλκός
(1998)Διαδίκτυο, Ιωλκός
(1998)Ψυχής αποτυπώματα, Ιωλκός
(1997)Κοντός ψαλμός, Ιωλκός
(1997)Οι καστρόπετρες, Ιωλκός
(1996)Γιοφύρια στο χάος, Ιωλκός
(1994)Μπιεννάλε ζωής, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1994)Παράτονες τρίλλιες, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1994)Στην άλω του αστερωμένου, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1993)Διαχρονικά και εφήμερα, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
(1993)Οι πειρατές, Βασιλόπουλος Στέφανος Δ.
Παρακάτω παραθέτουμε 20 χάι-κου από την ποιητική της συλλογή: "Πολλά εν ολίγοις" 
           
           Ι         
Τι κι αν στο βλέμμα 
τον Κάιν κρύβεις, πάντα 
τ' αδέρφι θωρώ. 

          ΙΙ
Γυμνή αλήθεια 
προκαλεί εγκαύματα   
στο φως σαν βγαίνει. 

       ΙΙΙ 
Για να σε μάθω 
φλέγομαι, μ' αλήθεια 
γυμνή με σκιάζεις. 

        ΙV 
Παντού υπάρχουν 
ξέφωτα που προσπερνώ 
δίχως να βλέπω. 

          V 
Ζάπινγκ στις μνήμες, 
δύσκολη επιλογή, 
όλες ακριβές. 

          VI 
Σταθμοί όασης 
οι στιγμές που χάραξαν 
τις αναμνήσεις. 

         VII 
Το πέταγμά μου 
πάντα μες στα σύγνεφα 
πραγματώνεται. 

         VIII 
Αστραπόβροντο 
της ζωής μου μοτίβο 
αμετάβλητο. 

        IX 
Σμίκρυνση είμαι 
του παντός, μεγέθυνση 
δε του μηδενός. 

         Χ 
Στέκω σαν σύμπαν 
μπρος στο μηδέν, στο σύμπαν 
μηδενίζομαι. 

        ΧΙ 
Σπατάλη ζωής 
σε καρτέρι θανάτου 
το ριζικό μου. 

      ΧΙΙ 
Σκυτάλη είμαι 
για τη διαιώνιση 
ζωής επί γης. 

      ΧΙΙΙ 
Εξιλαστήριο 
θύμα αναλώνομαι 
σ' άγνωστο Θεό. 

       XIV 
Λάθος ένοχος, 
γι' άγνωστο αμάρτημα: 
Ποιος ο κριτής μου; 

        XV 
Πλουμίδι κι εγώ 
στ' απέραντο του Θεού 
χειροτέχνημα. 

      XVI
Πλανήτης η γη 
που πάνω της άθελα 
κι εγώ πλανιέμαι. 

      ΧVII 
Μάρτυρες χαράς 
ή του πόνου μάρτυρες 
τα δάκρυά μου; 

       XVIII 
Γκρίζο ξέφωτο 
σε μαύρο φόντο όλη 
η μάθησή μου. 

       XIX 
Σταυρός ή δώρο 
το διάβα μου απ' τη γη; 
Θα μάθω ποτέ; 

        ΧΧ 
Άγνωστο σύμπαν 
η ονειροφαντασιά 
μας γεφυρώνει.